Written by 8 sprawdzonych sposobów przetrwania z narcyzem, wg Sama Vaknina
Podczas jednego ze swoich seminariów w Budapeszcie, w lutym 2020 roku, profesor Sam Vaknin podzielił się ze słuchaczami strategią ośmiu (z których 7 stworzył osobiście) sprawdzonych sposobów, na przetrwanie z osobowością narcystyczną. Dobrze znany z czarnego poczucia humoru, swoją wypowiedź poprzedza mrocznie brzmiącą introdukcją, ale i podsumowuje równie przejmującym epilogiem:
„…Zabiorę Was na wycieczkę po umyśle narcyza. Ale to nie Disneyland, to komnata grozy, to obóz koncentracyjny…Więc, ci z Was, którzy w pierwszych 15 minutach dostaną to czego chcieli, mogą wyjść, po tym gwarantuję Wam, że stanie się wyjątkowo nieprzyjemnie. Ci z Was , ktorzy przeżyją cały wykład, zyskają pojęcie, co to jest być narcyzem i wykorzystując głębokie zrozumienie tego, co znaczy być narcyzem, będziecie w stanie lepiej przetrwać, a jeśli zechcecie, lepiej manipulować narcyzem.Narcyz ingeruje w nasze marzenia. W życiu nie uczymy się z doświadczenia, uczymy się z traumy, uczymy się z naszych ran. Narcyz jest mistrzem – rozpoznaje twoje rany i robi z nich użytek. Narcyz ingeruje w twoje marzenia i rezonuje z twoimi ranami – nie ma większej intymności niż ta. Nigdy. Partnerzy narcyzów mówią, że bardzo trudno jest znaleźć nowych partnerów, ponieważ intensywność z innymi jest znacznie niższa. Po pierwsze dlatego, że masz doświadczenia z narcyzem jako intymnym partnerem, cała reszta intymnych partnerów wydaje się czarno-białymi filmami. Narcyz jest kolorowym filmem, intensywnym, niesamowitym przeżyciem. Niezrównanym, bezprecedensowym, niepowtarzalnym.
Zanim przejdziemy do umysłu tej całkiem wyjątkowej istoty, pozwólcie, że zgodnie z obietnicą opowiem Wam, jakie jest 8 technik przetrwania z nią...
❶
„NO CONTACT” – BRAK KONTAKTU
Moment, w którym zidentyfikowałeś kogoś, kto jest narcyzem, lub ma wyraźne cechy osobowości narcystycznej – ODCHODZISZ. I – tak -odchodzisz nawet, jeśli to Twoja matka, ojciec, lub syn, nie mówiąc już o mężu, lub żonie. Po prostu odchodzisz, nie utrzymujesz kontaktu bezpośredniego czy pośredniego. Jeśli jesteś zmuszony do komunikowania się – robisz to za pośrednictwem prawników i księgowych, oraz sądów. Nie przyjmujesz żadnych prezentów, nie odbierasz telefonów, nie zostajecie przyjaciółmi. nie obserwujesz kont w mediach społecznościowych swojego byłego partnera, nie rozmawiasz z przyjaciółmi ani rodziną swojego partnera- nie masz kontaktu. Jest to zdecydowanie najskuteczniejsza technika i obecnie jest zalecana przez większość lekarzy zajmujących się zdrowiem psychicznym i terapeutów rodzinnych. Co jeśli macie razem dzieci? Minimalizujecie kontakt, operujecie za pośrednictwem stron trzecich. Nigdy nie rozmawiaj o sprawach osobistych niezwiązanych z dziećmi. Co, jeśli macie razem bardzo udany i dochodowy biznes? Rozmontowujesz go. Odejdź – Twoje zdrowie psychiczne i przetrwanie są ważniejsze niż jakikolwiek biznes. Co jeśli to Twoja matka?-To samo. Syn? – to samo. Narcyz jest toksyczny – odchodzisz daleko. Przez wszystkie lata mojej pracy w tym temacie, nigdy nie słyszałem dobrego powodu, aby nie zamykać się na nich. Jeśli nie próbujesz odejść i nie robisz tego, to znaczy, że nie chcesz zerwać kontaktu, ponieważ narcyz nadal spełnia pewne Twoje potrzeby emocjonalne. Jeśli nadal jesteś z nim w kontakcie… istnieje 7 pozostałych technik…
❷
„GREY ROCK” – METODA SZAREGO KAMIENIA
Bardzo skuteczna technika, której ja nie wymyśliłem, nazywa się „Grey Rock”. Zapewnia narcyzowi minimalną reakcję, udając nudną, jednowymiarową, nieco głupią, nieinteresującą. Stopniowo narcyz, prawdopodobnie, straci zainteresowanie Tobą i przejdzie do następnego źródła zaopatrzenia. Metoda działa bardzo szybko, zwykle w ciągu kilku miesięcy. Wszystko co musisz zrobić, to reagować minimalnie, nie na temat, ignorować, gapić się w przestrzeń, robić „nic”.
❸
„DEFLECTION” – TECHNIKA WABIKA
Znalezienie wspólnego wroga; sąsiad, szef, i – ulubione – teściowa. Ktoś, kogo możecie uznać razem z narcyzem za wspólnego wroga. Wtedy Ty i narcyz zostajecie sprzymierzeńcami przeciwko temu wspólnemu wrogowi. Może to być instytucja, partia rządząca, kościół, Państwo Polskie – to ulubieniec 😉 Po prostu znajdujesz wspólnego wroga , a potem zostajesz przyjacielem narcyza. Więc ta technika nazywa się odchyleniem, lub techniką wabika.
❹
„MIRRORING” – ODZWIERCIEDLENIE
Odzwierciedlenie – nigdy nie powinno być stosowane z psychopatycznym narcyzem. Psychopatyczny narcyz nie kontroluje impulsów, ma skłonność do przemocy i jest zdefiniowany. Ale przy „zwykłym” narcyzie czyni cuda. Po prostu odzwierciedlasz narcyza. Odzwierciedlanie to nie do końca trafne określenie, które wybrałem, ponieważ w lustrze wszystko jest na odwrót. A tak naprawdę ma to być kopiowanie, naśladowanie narcyza. On krzyczy – Ty krzyczysz, on Cię poniża – Ty go upokarzasz, on Cię oszukuje, Ty go oszukujesz. Cokolwiek on robi – Robisz Ty. W myśl słynnej piosenki „Anything You Can Do (I Can Do Better)”. To jest esencja techniki i ma dwa efekty: eskalacja- narcyz jest tchórzem, jak wszyscy prześladowcy i kiedy staje w obliczu eskalacji wycofuje się. Drugi efekt jaki tworzy się w narcyzie – samoświadomość – narcyz nie jest introspekcyjny, nie ma samoświadomości, więc odzwierciedlanie pomaga narcyzowi zobaczyć siebie w lustrze i dostrzec, co robi. Dla tych z Was, którzy studiują psychologię, interesują się terminami psychologicznymi, ta technika jest w rzeczywistości formą „warunkowania instrumentalnego”, więc warunkuje zachowanie narcyza. Używamy warunkowania instrumentalnego w udomawianiu zwierząt domowych… tyle, że zwierzęta domowe są przyjemnością… 😉
❺
„SHARED PSYCHOSIS” – WSPÓLNA PSYCHOZA
Technika ta ma także inne nazwy – urojeniowa narracja, syndrom sztokholmski, wiązanie traumą, itp. Jest dokładnie przeciwieństwem odzwierciedlania tego, co robi narcyz – Ty wyolbrzymiasz. Więc gdy narcyz mówi: „Rozwiązałem ten problem dzisiaj w pracy. Wszyscy moi głupi koledzy i mój szef-idiota nie mogli. Przyszedłem ja i w 5 minut pozamiatałem”. We wspólnej psychozie, odpowiedzią będzie: „Dlaczego zajęło ci to 5 minut? Jesteś takim niesamowitym geniuszem, normalnie zajęłoby ci to 2 minuty! I dlaczego spędzasz czas w tej głupiej pracy z tymi debilami? Zasługujesz na dużo więcej, jesteś geniuszem na skalę światową, nieodkrytym jeszcze!”. Tworzysz karykaturę, karykaturyzujesz wielkościowość narcyza, jego wielkość i zachowania. W literaturze jest to znane jako parodia. Twoje parodiowanie narcyza ma niesamowity efekt – narcyz staje się skromny. Typowa reakcja: „Noo, nie przesadzaj, wiesz, że nie jestem takim geniuszem…”. I dlatego jest to technika modyfikacji zachowania. Wchodzisz w psychotyczny świat narcyza i potęgujesz, wzmacniasz to, że nawet narcyz dostrzega, jaki szalony jest.
❻
„PROVIDE SUPPLY” – ZAPEWNIENIE PODAŻY
Technika ściśle powiązana z poprzednią, ma zapewnić narcyzowi skalibrowaną, rozsądnie, ale bardzo wysokiej klasy, narcystyczną podaż. Narcystyczna podaż dotyczy oczywiście atencji. Zasadniczo atencji, która może być pozytywna, ale także negatywna. Każda atencja jest narcystyczną podażą, błędem jest myślenie, że wyłącznie ta pozytywna. Więc, powiedzenie narcyzowi „Podziwiam cię, masz taką wielką wiedzę, jesteś niesamowity, jesteś bardziej sexy niż Wikipedia” jest formą wysokiej klasy narcystycznej podaży. Ale powiedzieć narcyzowi, że „Boję się ciebie, przerażasz mnie, jesteś tak silny, tak bezwzględny i okrutny” – to również jest wysokiej jakości narcystyczna podaż. Narcystyczna nagroda działa jak narkotyk, a narcyz jest ćpunem. Technika jest prosta ty stajesz się dealerem, po prostu dostarczasz narkotyk, ustalasz dawkę. To powoduje skrajne uzależnienie. Narcyzi ze źródłem bardzo wysokiej jakości podaży staja się współzależnymi lub nawet borderline. Narcyzi są zależnymi osobowościami, dopilnuj, by były zależnymi od Ciebie. Zapewnisz dobre zaopatrzenie – możesz określić swoja cenę. Jak w Harlemie
❼
„WITHHOLDING” – WSTRZYMYWANIE
Przeciwieństwo poprzedniej techniki. W poprzedniej technice kreujesz podaż, dajesz nagrody. W tej technice wstrzymujesz podaż, nie dajesz nagród, wstrzymujesz komunikację – karanie ciszą, wstrzymujesz seks, wstrzymujesz wyłączność seksualną -znane jako triangulacja. Więc wstrzymujesz elementy krytyczne dla samoregulacji narcyza. Praktykując to, zmuszasz narcyza do zabiegania o Ciebie, aby próbował zmusić Cię do wydobycia tego co ukrywasz. Wstrzymujesz seks – nagle jest bardzo zainteresowany. Wstrzymujesz komunikację – on ciągle próbuje porozumieć się z Tobą. Triangulujesz z innym mężczyzną – staje się zazdrosny i zaborczy. Wstrzymywanie jest bardzo potężną techniką, do pewnego momentu…
❽
„INTERMITTENT REINFORCEMENT”
…później musi być połączone z poprzednią, nigdy samodzielnie. Czyli: krótkie wybuchy wysokiej jakości podaży, krótkie okresy wstrzymywania. Dostawy -wstrzymywanie – zaopatrzenie – wstrzymywanie. I wtedy jest to znane jako…”PRZERYWANE WZMAMCNIANIE”.
PODSUMOWANIE
Jeśli spojrzysz na to świeżym okiem, techniki, które opisałem, co Cię uderza? – wszystkie te techniki – przerywane wzmacnianie, warunkowanie, wiązanie traumą… Wszystkie te techniki to dokładnie zachowania narcystyczne, dokładnie to co, narcyz robi Tobie. Innymi słowy, jedynym sposobem na zmanipulowanie narcyza i przetrwanie, jest stanie się nim. Ten rodzaj nabytego zachowania jest znany jako narcystyczna psychopatyczna powłoka. Nasze badania pokazują wyraźnie na całym świecie, że partnerzy narcyzów, z czasem, gdy są stale traumatyzowanymi ofiarami, rozwijają wyraźne zachowania narcystyczne i psychopatyczne. Narcyzm, Panie i Panowie, jest znacznie bardziej zaraźliwy niż koronawirus. I znacznie bardziej rozpowszechniony i nie ma sposobu na poddanie ofiar kwarantannie. Wiec, jest to właśnie powód, wracając do początku, dlaczego moja jedyna rekomendacja to brak kontaktu. Zawsze to było moim zaleceniem odkąd je wynalazłem. Pozostając z narcyzem w kontakcie, igrasz z ogniem, igrasz ze swoją duszą, ze swoim zdrowiem psychicznym – skończysz na pewno jako narcyz i psychopata. Te zachowania – narcystyczna psychopatyczna powłoka, są przejściowe i tymczasowe dla ofiar złożonego zespołu stresu pourazowego, przejawiają zachowania identyczne z zaburzeniem osobowości typu borderline. W miarę leczenia traumy te zachowania znikają, z wyjątkiem rzeczy, której pokrzywdzeni nigdy nie odzyskują – zdolności do ufania innym ludziom i empatii. Ofiary narcyzów, wystawione na długotrwały kontakt z narcyzami i psychopatami rozwijają deficyt empatii, który nigdy nie powraca. Podobne deficyty empatii możemy znaleźć wśród alkoholików, narkomanów, osób przewlekle chorych i śmiertelnie chorych – czy tak właśnie chcesz skończyć? Po co grać w te gry? Jaki jest cel manipulowania narcyzem? Nawet nie pakuj swoich rzeczy, nie fatyguj się – odejdź!